واکسیناسیون سگ‌ های خانگی

واکسیناسیون سگ ها

سگ ها نیز همانند سایر موجودات زنده می توانند از طیف وسیعی از بیماری‌ها رنج ببرند. برخی از این بیماری ها سلامت سگ‌ها را تاحدی تحت الشعاع قرار می دهند و می توانند آسیب های مختلفی به حیوان خانگی شما وارد کنند ودر برخی موارد حتی ممکن است برای سگ ها مرگ بار باشند. همچنین برخی از بیماری ها همچون بیماری هاری، قابل انتقال به انسان بوده و پیشگیری از بروز آنها  در حیوانات خانگی همانند سگ‌ها، بسیار مهم است.

خوشبختانه امروزه واکسیناسیون تا حد زیادی از سگ ها در برابر بعضی از مهمترین بیماری‌ها محافظت می‌کند و ایمنی یا همان مقاوت آن‌ها را افزایش می‌دهد.

توجه کنید که واکسیناسیون و نوع واکسن مصرفی، از جمله مواردی است که باید برای هر حیوان خانگی نسبت به سن، نژاد، سبک زندگی و سلامت او تجویز شود و دامپزشک تنها فردی است که می تواند این موارد را در نظر گرفته و بهترین برنامه واکسیناسیون را برای حیوان خانگی شما تجویز کند.

واکسن چیست؟

واکسن‌هایی که در حیوانات از جمله سگ‌ها استفاده می شوند، حاوی آنتی ژن هایی هستند که به نظر می رسد همان عامل ایجاد کننده بیماری در بدن باشند. با این تفاوت که در واقع بیماری اصلی را ایجاد نمی کنند و فقط به تحریک سیستم ایمنی بدن برای ایجاد پادتن های اختصاصی، بسنده می کنند. دریافت واکسن این شانس را به سگ ها می دهد که در صورت مواجهه با بیماری واقعی، سیستم ایمنی آماده تری داشته باشند که می تواند سریع تر بیماری را شناسایی کند، عامل بیماری زا را از بین ببرد و یا از شدت بیماری بکاهد. نه تنها واکسن های مختلفی برای بیماری های مختلف وجود دارد، بلکه انواع و ترکیبات مختلفی از واکسن ها نیز موجود است. البته مکانیسم عمل آن ها تاحد زیادی شبیه به هم و مطابق با آن چیزی است که گفته شد.

انواع واکسن های سگ

سگ چند واکسن دارد؟ واکسن های مورد استفاده در سگ ها از نظر میزان ضرورت، به دو دسته واکسن های اصلی یا ضروری و نیز واکسن های غیر ضروری تقسیم بندی می شوند. واکسن های اصلی شامل واکسن هایی است که بر ضد بیماری های خطرناک، شایع و بسیار مسری ساخته شده اند و دریافت آن ها در سراسر جهان از سگ ها در برابر این بیماری ها محافظت می کنند. واکسن های ضروری که امروزه در ایران برای سگ ها تجویز می شوند عبارتند از:

• واکسن دیستمپر
• واکسن هپاتیت عفونی
• واکسن پاروو ویروس
• واکسن پاراآنفولانزا
• واکسن هاری

واکسن های غیر ضروری یا اختیاری، واکسن هایی هستند که بر ضد بیماری های شایع در یک کشور یا منطقه جغرافیایی خاص تجویز می شوند. واکسن های غیر ضروری که در حال حاضر بیشتر تجویز می شوند عبارتند از:

• واکسن لپتوسپیروز
• واکسن کنل کاف
• واکسن کرونا ویروس
• واکسن لارنژیت عفونی
• واکسن بوردوتلا

 

واکسن هایی که امروزه در ایران تحت عنوان واکسن های چندگانه برای سگ ها تجویز می شوند، عموما شامل واکسن بر ضد بیماری های دیستمپر، هپاتیت عفونی، پاروو ویروس، پاراآنفولانزا و لپتوسپیروز هستند. توجه کنید که سگ پس از دریافت این 5 واکسن در برابر این بیماری‌ها مقاوم می شود و عدد های درج شده بالاتر از 5 صرفاً به سویه‌های مختلف باکتری لپتوسپیرا اشاره دارند و ایمنی در برابر بیماری لپتوسپیروز را تا حد بیشتری افزایش می‌دهند.

از سوی دیگر واکسن هاری که یکی از مهمترین بیماری های مشترک بین برخی موجودات از جمله سگ‌ها و انسان است، معمولا به عنوان یک واکسن جدا به سگ‌ها تزریق می شود.

توجه کنید که انواع مختلف برند های تولید کننده واکسن وجود دارد و طبیعتا اشکال گوناگون واکسن در بازار موجود است. به همین دلیل تشخیص دامپزشک و صلاحدید وی برای استفاده از هر یک از این واکسن‌ها بسیار مهم بوده و تعداد برچسب های درج شده در شناسنامه بهداشتی حیوانات ملاک صحیحی نمی باشد. ضمن آن که این برچسب ها تنها در صورت وجود مهر و امضای دامپزشک معتبر هستند.

برنامه زمانی صحیح واکسیناسیون سگ‌ها

در ابتدای بحث ذکر این نکته ضروری است که برنامه های واکسیناسیون متعددی در سرتاسر دنیا برای سگ‌ها تجویز می شود و انتخاب هر یک از این برنامه ها کاملا تحت حیطه اختیارات دامپزشک است و دامپزشک تعداد دفعات تزریق واکسن، نوع واکسن و فاصله بین دوره های واکسیناسیون را تعیین می کند. برنامه ای که در اینجا ارائه شده است، صرفاً یکی از برنامه های واکسیناسیون رایج در مراکز دامپزشکی ایران است.

برنامه واکسیناسیون عموماً بر طبق سن سگ ها در اولین مراجعه به دامپزشک تعیین می‌شود و عموماً به دو دسته برنامه برای سگ‌های زیر 16 هفته و سگ‌های بالای 16 هفته تقسیم می شود.

برنامه زمانی واکسیناسیون توله سگ‌های زیر 16 هفته:

• اولین دوره واکسیناسیون برای توله سگ‌ها با توجه به نظر دامپزشک و در صورت سلامتی کامل حیوان، از 6 تا 8 هفتگی آغاز می‌شود. در این دوره از واکسیناسیون، اولین دوز واکسن‌های چندگانه ضروری (DHPPi) دریافت می‌شود.
• دوره دوم واکسیناسیون در توله سگ‌ها در 9 تا 11 هفتگی و باز هم در صورت سلامتی کامل توله سگ تجویز می‌شود. در این دوره از واکسیناسیون ممکن است دامپزشک علاوه بر واکسن‌های ضروری چندگانه، واکسن هاری را نیز تجویز کند.
• دوره سوم واکسیناسیون در حدود 12 تا 16 هفتگی در صورت سلامت کامل تجویز می‌شود. اگر واکسن هاری در دوره دوم واکسیناسیون تزریق نشده بود، عموماً در این مرحله برای توله سگ تجویز می‌شود.
• پس از طی کردن دوره های اولیه واکسیناسیون، واکسن‌های چندگانه و هاری عموماً به صورت سالانه و به عنوان دوز یادآور برای سگ‌ها تجویز می شوند.

پس اگر توله سگ شما کمتر از 16 هفته سن داشته باشد، تا رسیدن به این سن باید حداقل 3 دوره واکسیناسیون داشته باشد. توجه کنید که رعایت دقیق فواصل بین واکسیناسیون در توله سگ‌ها بسیار مهم است و در صورتی که این فواصل زیاد شود، برنامه واکسیناسیون تاثیر لازم را نخواهد داشت.

همچنین لازم به ذکر است که تا پایان دوره های واکسیناسیون اولیه، امکان ابتلا به بیماری وجود دارد و لازم است توله سگ ها تا زمانی که آخرین دوز واکسن را دریافت نکرده اند، همچنان در قرنطینه باشند.

برنامه زمانی واکسیناسیون توله سگ‌های بزرگتر از 16 هفته:

• اگر سگ شما بیش از 16 هفته سن داشته باشد و تا به این سن واکسن دریافت نکرده باشد و یا از دریافت یا عدم دریافت واکسن در این سگ اطلاعاتی موجود نباشد، در اولین مراجعه به دامپزشک واکسن ضروری چندگانه به همراه واکسن هاری تزریق می شود و 3 تا 4 هفته بعد واکسن چندگانه تکرار می شود.
• در این سگ ها نیز واکسن چندگانه و هاری باید به صورت سالانه تکرار شوند.

توجه کنید که دریافت واکسن در سگ‌ها نیز همانند انسان ممکن است باعث بروز علائمی همچون تب، بی حالی، ضعف و غیره شود. این علائم بعد از دریافت واکسن کاملاً طبیعی هستند و دامپزشک حتماً توضیحات مربوط به آن را به شما خواهد داد همچنین بعضی از سگ ها ممکن است نسبت به واکسن آلرژی داشته باشند و علائم شدیدی را بعد از دریافت واکسن بروز دهند. به همین دلیل همواره پیشنهاد می شود که بلافاصله بعد از دریافت واکسن، مرکز دامپزشکی را ترک نکنید و حدود نیم ساعت منتظر بمانید تا در صورت بروز علایم، از حمایت های تخصصی بهرمند شوید.

سعی شد تا به تمامی سوالات و ابهامات شما در مورد واکسیناسیون سگ پاسخ داده شود در صورت وجود هرگونه ابهام یا سوال با کارشناسان ما در قسمت مشاوره تلفنی دامپزشکی در ارتباط باشید.