تغذیه سگ ها

یکی از دغدغه های مهم برای صاحبان حیوانات خانگی، نحوه تغذیه مناسب پت ها است. باید توجه کنید که بسیاری از بیماری ها خصوصا بیماری های گوارشی مرتبط با تغذیه هستند و در صورت تغذیه نامناسب در طولانی مدت، ممکن است مشکلات فراوانی برای پت شما ایجاد شود.

در این نوشتار قصد داریم تا مروری کلی بر رژیم غذایی مناسب برای سگ ها داشته باشیم و باید ها و نباید های تغذیه ای در این پت های دوست داشتنی را با شما در میان بگذاریم.

برنامه غذایی سگ های تازه متولد شده

توله سگ های تازه متولد شده تا سن 6 یا 8 هفتگی از نظر تامین تمام نیازها از جمله تغذیه، متکی به مادرشان هستند. وقتی توله سگ ها توسط مادر نگهداری می شوند، رشد و سلامتشان مرتبط با عواملی است که از جمله آن ها می توان به تغذیه مادر در دوران بارداری و شیردهی، سلامت عمومی مادر و مراقبت از نوزادان اشاره کرد.

در اولین روز ها، شیر مادران به عنوان "آغوز" شناخته می شود. آغوز دارای پروتئین بسیار بالایی است و عناصر مهم سیستم ایمنی بدن توله ها را تامین می کند. حتما پیشنهاد می شود که توله سگ های تازه متولد شده در چند روز اول شیر مادر را به طور کامل دریافت کنند زیرا آغوز زمینه را برای عملکرد طبیعی سیستم ایمنی بدن و محافظت در برابر بیماری ها فراهم می کند.

اگر مادر نتواند فرزندان خود را بزرگ کند و به آن ها شیر دهد، لازم است صاحبان حیوانات آن ها را به طور دستی تغذیه کرده و نیاز های نوزادان را برطرف کنند.

آب یک ماده مغذی حیاتی برای توله سگ هایی است که توسط مادرشان تغذیه نمی شوند. توله سگ های تازه متولد شده هر روز به 130 تا 220 میلی لیتر مایعات در هر کیلوگرم وزن بدن نیاز دارند. همچنین کل حجم مایعات مصرف شده در روز از جمله جایگزین های شیر مادر باید تقریبا 180 میلی لیتر در کیلوگرم باشد. لازم به ذکر است که شیر مادر بسیار قابل هضم و پر کالری است. در مقایسه با شیر گاو، شیر مادر توله سگ حاوی بیش از 2 برابر پروتئین است و این حقیقت کاملا توضیح می دهد که چرا شیر گاو برای تغذیه توله سگ های تازه متولد شده مناسب نیست. توجه کنید که شیر های خشک تجاری مخصوص توله سگ ها مناسب ترین جایگزین برای شیر مادر هستند.

توله سگ ها باید طبق یک برنامه دقیق ترجیحا هر 2 تا 4 ساعت یکبار شیر بخورند. برای جلوگیری از اسهال، توله سگ های نژاد کوچک باید در طول هفته اول زندگی حدود 10 تا 15 میلی لیتر در هر وعده غذایی مصرف کنند.

برنامه غذایی توله سگ ها بعد از 6 هفتگی

توله سگ ها از سن 6 تا 8 هفتگی به بعد دیگر به شیر مادر نیاز ندارند و باید از غذاهای تجاری مخصوص توله سگ ها و یا غذای خانگی نرم و پوره شده مبتنی بر آب گوشت و مرغ برایشان استفاده شود. همچنین بهتر است برای نرم تر شدن غذاهای خشک، آن ها را با کمی آب مرغ، شیر یا ماست مخلوط کنید. 4 وعده غذایی در روز معمولا برای این توله سگ ها مناسب است و می تواند نیاز های غذایی آن ها را برطرف کند. توجه کنید که اگر از غذاهای تجاری استفاده می کنید، میزان غذای موردن نیاز در هر وعده در جدول تغذیه ای روی پاکت محصول ذکر شده است.

پس از آن در سن 3 تا 6 ماهگی لازم است وعده ها را از 4 به 3 بار در روز کاهش دهید. همچنین در این سن می توان کم کم غذا های آبکی و پوره شده را کنار گذاشت و غذای خشک و جامد را جایگزین کرد.

در بازه زمانی 6 تا 12 ماهگی بهتر است سگ ها 2 بار در روز تغذیه شوند. همچنین اگر در این مدت عقیم شوند، نیاز های غذایی آن ها کاهش می یابد و باید افزایش وزنشان به دقت کنترل شود. علاوه بر آن در این زمان کم کم انتقال از غذای پر کالری دوران تولگی به غذای بزرگسالان انجام می شود. در نژاد های کوچک این تغییر رژیم غذایی در 7 تا 9 ماهگی و در نژاد های بزرگتر در 13 یا حتی 14 ماهگی انجام می شود.

لازم به ذکر است، از آنجا که رسیدن به تعادل لازم و بالانس مواد غذایی در غذا های خانگی دشوار است، پیشنهاد می شود خصوصا در زمان تولگی از غذا های فرموله شده تجاری استفاده شود تا نیاز های غذایی توله سگ ها به طور کامل برطرف شود.

برنامه غذایی سگ های بالغ

اصولا سه نوع غذا در سگ های بالغ استفاده می شوند که عبارتند از غذا های خشک، غذا های نیمه مرطوب و کنسروی و غذاهای خانگی.

تعداد بسیار زیادی از غذا های خشک در بازار وجود دارد که فرموله شده هستند و غذای کاملی برای سگ ها به شمار می آیند. بهتر است در میان غذا های خشک غذایی را انتخاب کنید که بر اساس نژاد و مخصوص به سگ شما آماده شده است. همچنین توجه به فاکتور های تغذیه ای و کمک گرفتن از صاحب پت شاپ یا دامپزشک، می تواند شما را برای انتخاب بهترین نوع غذای خشک تجاری یاری کند.

توجه کنید که برخی سگ ها به غذای خشک تمایل نشان نمی دهند و لازم است به تدریج به این رژیم غذایی عادت کنند. می توان برای علاقمند کردن سگ ها به غذای خشک، آن را در مقداری آب مرغ خیس کرد و یا با غذاهای کنسروی مخلوط کرد.

همانند غذا های خشک، غذاهای نیمه مرطوب و کنسروی بی شماری نیز در بازار وجود دارد که لازم است درمورد کیفیت آن ها از افراد متخصص سوال شود. لازم به ذکر است که غذا های خشک حاوی 90% ماده خشک و 10% آب هستند در حالی که غذا های کنسروی حاوی 68-78% آب و 22-32% ماده خشک هستند. همچنین همواره پیشنهاد می شود که مخلوطی از غذا های خشک و تر در کنار هم برای سگ ها در نظر گرفته شود.

غذای خانگی برای سگ ها

همانطور که گفته شد بالانس مواد در رژیم غذایی و تامین تمام مواد مورد نیاز برای سگ ها در تهیه غذای خانگی کاری دشوار است و از این رو شاید استفاده از غذا های تجاری گزینه مناسب تری باشد. اما ترکیب کاملی از پروتئین، کربوهیدرات، چربی، فیبر، ویتامین ها و مواد معدنی و در نتیجه استفاده از انواع گوشت، سبزیجات، غلات و میوه ها می تواند نیاز های غذایی سگ ها را پوشش دهد.

از بهترین منابع پروتئینی مناسب سگ ها می توان به انواع گوشت ها از جمله گوشت مرغ، بوقلمون، گوساله، انواع ماهی، اردک و یا گوشت بره اشاره کرد. همچنین دل و جگر و قلب هم منابع مناسبی برای تامین پروتئین هستند اما نباید بیش از اندازه و به طور مداوم در رژیم غذایی سگ ها قرار بگیرند. از سوی دیگر موادی مثل تخم مرغ پخته، لوبیا، گندم، ذرت و سویا نیز به عنوان منابع پروتئینی می توانند مورد استفاده قرار بگیرند.

برنج (سفید یا قهوه ای)، نان، جو، سیب زمینی، ذرت و برخی از میوه ها و سبزیجات منابع مناسب کربوهیدرات هستند که می توان به برنامه غذایی خانگی سگ ها اضافه کرد. توجه کنید که بخش عمده ای از انرژی سگ ها در طول روز توسط کربوهیدرات ها تامین می شوند اما در استفاده از این مواد به علت کالری بالا باید بیش از سایر مواد غذایی حساسیت داشت چرا که می توانند موجب افزایش بیش از اندازه وزن در سگ ها شوند.

از جمله منابع مناسب اسید های چرب می توان به سالمون پخته، روغن ماهی، تخم مرغ، چربی مرغ، سبزیجات سبز، تخم کتان، دانه سویا و کانولا اشاره کرد که حاوی امگا 3 و امگا 6 هستند.

فیبر جزو اصلی رژیم غذایی و تامین کننده انرژی به شمار نمی آید اما، موجب ایجاد تعادل در رژیم غذایی شده و به سلامت دستگاه گوارش کمک می کند. سبزیجات منابع مفید فیبری هستند که باید به رژیم غذایی سگ ها اضافه شوند.

کلسیم به عنوان یکی از مهمترین مواد معدنی مورد نیاز در سگ ها از طریق فرآورده های لبنی همچون پنیر و ماست تامین می شود. همچنین موادی مثل تخم مرغ، گوشت و سبزیجات نیز حاوی مقادیری از کلسیم هستند.

ویتامین ها و آنتی اکسیدان ها جزئی دیگر از ملزومات رژیم غذایی سگ ها هستند که در موادی مثل هویج، کدو حلوایی، سیب، بلوبری، سیب زمینی، لوبیا سبز، اسفناج و بروکلی به میزان مناسب یافت می شوند.

توجه کنید که دادن باقیمانده غذای سفره به سگ ها به هیچ عنوان نمی تواند نیاز های تغذیه ای آن ها را برطرف کند و در بسیاری از موارد ممکن است برای سگ ها مضر باشد. از این رو اگر تصمیم به تغذیه سگتان با غذا های خانگی دارید، لازم است که برایشان به طور اختصاصی غذا بپزید.

از سوی دیگر فاکتور هایی از قبیل سن، وزن، نژاد، عقیم بودن یا نبودن، میزان فعالیت، سلیقه غذایی و بیماری های خاص در تعیین رژیم غذایی برای سگ ها بسیار مهم است. سگ هایی که بیماری های خاص مثل بیماری های قلبی، کلیوی، کبدی و آلرژی های غذایی دارند، باید از رژیم های غذایی خاص پیروی کنند.

پیشنهاد می شود که قبل از تنظیم یک رژیم غذایی مبتنی بر غذای خانگی، حتما با دامپزشک مشورت کنید.